Tản mạn bún hến, cơm hến Huế

Đã năm năm sống ở Huế, trải qua quãng đời sinh viên với bao kỷ niệm, những điều mà Huế để lại tình yêu trong tôi đó là những dung dị trầm lắng và uyên thâm người dân xứ Huế, mùa mưa dai dẳng buồn đến lạ, những cảnh quan “sơn thủy hữu tình” và cả những món ăn độc đáo của ẩm thực Huế trong tâm hồn ăn uống của tôi… Nét làm nên sự độc đáo của ẩm thực Huế một nét nổi bật đó là “cơm hến và bún hến”. 

Bún hến Huế

Theo những nhà ẩm thực, cơm hến Huế vốn xuất thân là “món cơm con nhà nghèo” và sau này cơm hến đã trở thành một món ăn phổ biến và thân quen với mọi người, nhất là tầng lớp sinh viên như chúng tôi thì cơm hến quả là món ăn tuyệt vời “vừa rẻ lại, vừa ngon”. Không chỉ riêng người Huế và sinh viên Huế khách du lịch tới Huế đều rất yêu thích món ăn này và họ rất bất ngờ khi với vật liệu làm cơm hến Huế. Cơm hến, bún hến Huế là món ăn bình dân nhưng đòi hỏi sự khéo léo công phu của người nội trợ. Cơm hến có 21 nguyên liệu như: hến, ớt tương, ớt màu, ớt đầm, nước mắm, ruốt sống, bánh tráng nướng bóp vụn, muối rang, hạt đậu phụng, mà rang, da heo rán… bột ngọt, bún hoặc cơm, các loại rau thơm, cọng môn bạc hà, xoài và khế chua, tỏi, đường hành khô…

Có một nguyên tắc ở đây là các nguyên liệu trên đều phải để nguội nhưng đối với với nước hến thì phải để trên bếp than rực hồng. Người dân Việt Nam thường ăn cơm kiểu nào cũng phải nóng mới ngon, duy chỉ có cơm hến Huế thì phải nguội. “Hình như người Huế muốn bày tỏ một quan điểm rằng trên đời chẳng có vật gì đáng phải bỏ đi, nên bày ra món cá lẹp kẹp rau mưng, và món cơm nguội với những con hến nhỏ lăn tăn làm suốt ruột người chế biến gọi là cơm hến”.

Món cơm Hến nước 

Khi ăn cơm hến Huế thì chúng ta phải huy động tất cả năm giác quan: nghe, nhìn, nếm, chạm và ngửi bởi cơm hến Huế dù chỉ là món ăn bình dân nhưng luôn đề cao tính hài hòa, món ngon không chỉ bằng miệng mà phải thích bằng mắt, mũi ngửi phải thấy thèm, tai nghe những âm thanh quyến rũ… Tính hài hòa trong cơm hến, bún hến Huế còn là về hương vị, màu sắc, hài hòa về âm dương, như quan niệm người phương Đông “vạn vật lấy cân bằng làm trọng” chính vì thế ẩm thực trong bún hến, cơm hến cũng vận dụng nguyên tắc này đó là hến có tinh hàn nên ăn với các vị cay nồng của ớt, tỏi, gừng… là rất hợp lý. Tính hài hòa đó còn thể hiện trong tính hướng thiện tâm linh trong món ăn đều có nguồn gốc từ thực vật cân bằng với động vật.

Gánh hàng rong cơm hến 

Nét đăc trưng nổi bật ở cơm hến Huế đó là những nguyên liệu đều rất rẻ tiền đều được lấy từ địa phương chính vì vậy giá thành của nó rất bình dân chỉ dao động: một tô bún hến, cơm hến từ 3.000đ- 5.000đ nhưng đặc biệt là dù một món ăn rẻ tiền nhưng nó không còn là món ăn của người bình dân nữa, mà khách du lịch tớ Huế đều tìm đến cơm hến, bún hến để thưởng thức đó chính là nhờ bàn tay tài hoa người phụ nữ Huế nó hiện hữu triết lý ẩm thực con người Huế “nghèo mà sang” ăn chỉ để ăn hương, ăn hoa, không để cho no, ăn như vậy mới nhớ mới thèm…

Món cơm hến khô 

Cơm hến, bún hến đó thể hiện giá trị văn hóa, lịch sử của ẩm thực xứ Huế nó gắn bó với đời sống người lao động cư dân địa phương cồn hến. Tuy chỉ là món ăn bình dân nhưng nó đòi hỏi sự công phu và khéo léo của người chế biến. Một ngày ở cồn Hến bắt đầu từ sáng tinh mơ để đãi những mẻ hến trên tả ngạn sông Hương trở về rồi qua quá trình chế biến công phu mới có những món ngon cơm hến, bún hến thơm lừng trên các ngả phố trên thành phố Huế…

Cơm hến, bún hến đã trở thành một phần cốt cách con người Huế, tâm hồn Huế, dù họ có đi đâu và sống nới nào thì khi nhớ tới Huế điều đầu tiên người Huế vẫn nhớ tới cơm hến và bún hến.

Bạn còn chần chừ gì nữa mà không tới Huế để thưởng thức cơm hến và bún hến!

 Nguồn: Theo yume.vn